Kentsel Dönüşüm Kanun Teklifi Komisyonda Kabul Edildi ve Yönetmelikte Vatandaşların Kolluk Kuvvetleri Tarafından Evlerinden Alınmasının Önünü Açan Madde de Yer Aldı
AKP’nin kentsel dönüşümde yeni düzenlemeler getiren ve vatandaşların evlerinin kolluk kuvvetleri tarafından boşaltılmasının önünü açan 21 maddelik kentsel dönüşüm kanun teklifi, TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu tarafından kabul edildi.
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, dün TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Kurulu tarafından kabul edildi.
21 maddeden oluşan öneride, 6 Şubat depremi sonrasında açılacak dava süreçlerinin kısaltılmasına yönelik düzenlemeler yapıldı. Buna göre savunma süreleri kısaltılacak. Kanunda yer alan “Açık Yargılama Usulü”nde belirtilen “Savunma süresi, dilekçenin tebliğinden itibaren on beş gündür ve bu süre bir defaya mahsus olmak üzere en fazla on beş gün uzatılabilir” hükmü dikkate alınmaz ve Süreksizlik konusu yasaya eklendiğinde deprem bölgesine özel bir uygulama gerçekleştirilecek.
Öneriye göre, deprem nedeniyle genel yaşamı etkileyen afet bölgesi sayılan yerlerde, bu deprem ve artçı sarsıntıların etkileriyle oluşan hasarlarla temas halinde olmak koşuluyla; Bu düzenleme, hak sahipliğine ilişkin süreçler hariç olmak üzere, hasar tespit raporlarına dayanılarak idari işlemlere karşı açılan iptal davalarında da geçerli olacaktır.
Buna göre iptal davalarının ilk incelemesi 10 gün içinde gerçekleştirilecek. İptal davasında yönetimin savunma süresi dilekçenin tebliğinden itibaren 10 gün olacaktır. Bu süre en fazla 10 gün uzatılabilir. Yürütmenin durdurulması kararlarına itiraz edilemez. Keşif ve bilirkişi incelemesinin gerekli olduğu hallerde, belgenin tamamlanmasından itibaren on beş gün içinde keşif yapılacaktır. Bilirkişi raporları on beş gün içinde mahkemeye teslim edilecek. Raporun tebliğinden itibaren 7 gün içinde bilirkişilere ve bilirkişi raporlarına itiraz edilebilir.
Duruşmanın yapılması tarafların talebine ve mahkemenin kararına bağlı olacaktır. Duruşma davetiyesi, duruşma tarihinden en az on beş gün önce taraflara gönderilecektir. Bu durumlar, belgenin tamamlanmasından veya ara karar, keşif, bilirkişi incelemesi veya duruşmanın gerekli olduğu durumlarda bunların tamamlanmasından itibaren en geç 15 gün içinde karara bağlanacaktır.
Bu durumlarda verilen karara deprem bölgesinde itiraz etmek mümkün ancak bu itirazda alışılagelmiş yöntemler uygulanmayacaktır. İtiraz dilekçeleri on gün içinde incelenerek tebliğ edilir. İtiraz dilekçelerine cevap verme süresi 15 gün olacaktır. İtiraz talebi en geç 2 ay içinde karara bağlanacak. İtiraz incelemesi aşamasında mahkeme 15 gün içerisinde istinabe yani başka bir tanığın dinlenmesi için gerekli işlemleri gerçekleştirecek.
KENTSEL DÖNÜŞÜM MÜDÜRLÜĞÜNE YENİ YETKİLER
Yönetmeliğe göre Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü’ne Bakanlık yetkileri verilecek. Uluslararası kuruluşların finansmanı yetkisi Cumhurbaşkanlığına verilecek.
Öneriye göre, riskli binaların tespiti malik veya kiracılar tarafından engelleniyorsa, riskli binaların kapıları açılarak, mülki idare amirliğinden alınacak yazılı izinle söz konusu tespit işlemi yapılabilecek. Riskli görülen ve yıkılması gereken binaların tahliyesi ve yıkımı için mülki idare amirliğinden izin alındıktan sonra kolluk görevlileri eşliğinde binanın kapısı açılarak tahliye ve yıkım işlemi gerçekleştirilecek.
BİLDİRİM YÖNETMELİĞİ DÜZENLENDİ
Riskli yapılara verilen bildirimlerin tarzı da değiştirilecek. Riskli binalara ilişkin bildirim, söz konusu binaların kapısına asılarak, e-Devlet Kapısı üzerinden maliklere bildirilerek, ilgili muhtarlıkta duyurulmak suretiyle yapılmış sayılacak.
Konu, gerçek veya özel tüzel kişilerin, sahip oldukları taşınmazların Cumhurbaşkanlığı tarafından rezerv yapı alanına alınmasını talep edebilecekleri şekilde düzenlendi. Bu kapsamda teklifte, ilgili gerçek veya tüzel kişilerin gayrimenkullerinin inşaatında kullanılan arsanın metrekaresinin yüzde 30’unun Cumhurbaşkanlığına devrinin uygun görüleceği veya aynı değerin dönüşüm projeleri özel hesabına gelir kaydedilmek üzere Cumhurbaşkanlığına verilmesi.
Kentsel dönüşümden geçen binaların imar ve imar haklarının kısıtlanması ve söz konusu alanlardaki binalara verilen elektrik, su, doğalgaz gibi hizmetlerin durdurulması konusunda Bakanlığa verilen görev ve yetkiler Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü tarafından yerine getirilecek.
Kentsel dönüşümden geçen bina sahiplerine maddi yardım sağlanacak. Binaların yıkılması için tek seferlik sahiplere 90 günlük süre tanınacak, bu da kentsel dönüşümden geçen binaların 90 gün içinde yıkılması gerektiği anlamına geliyor.
YÜZDE 50+1 OLACAK
Binaların kentsel dönüşümü için gerekli izinlerde çoğunluk hesabında değişiklik yapılacak. Buna göre maliklerin 2/3’ü olarak belirlenen rıza çoğunluğu, salt çoğunluk olan yüzde 50+1 olacak. Örneğin 21 daireli bir binada kentsel dönüşüm için 14 daire sahibinin izni gerekirken artık bu izin için 11 daire yeterli olacak.
Yıkılması riskli olan ve doğal afetlerin meydana geldiği alanlarda uygulama projesi aranmaksızın ihale yapılabileceği gibi, riskli yapı tespiti ve tahliye süreçlerinde engel oluşması durumunda tespit ve tahliye işlemleri mahalli idare amirinin verdiği yazılı izin. Riskli binaların dönüşümünde, hak sahibinin mevcut gayrimenkulünün değeri ile konut veya iş yerinin değeri dikkate alınarak daire karşılığında gelir paylaşımı gibi yöntemlerle dönüşüm projeleri gerçekleştirilebilecek. yeni yapıda hak sahibine verilecektir.
Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü hizmet alımı, plan projesi ve dönüşüm uygulamaları gibi işlerde sözleşmeli personel çalıştırabilecek. Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü tarafından yapılacak başvuruların aciliyeti nedeniyle, Müdürlükçe yapılacak veya yapılacak olan binalara, belirli koşulların sağlanması şartıyla avan projeye göre yapı ruhsatı verilecektir. Yapı kullanma izin belgesi imalat işinin tamamlanmasını takip eden 30 gün içerisinde verilecektir.